Từ giải thưởng Fields ngẫm về nền khoa học trong nước

Thứ Sáu, 03/09/2010 - 06:43

(Dân trí) - “Khi ngành khoa học cơ bản “bơi” theo cơ chế thị trường thì việc nhân tài tìm mọi cách để ra nước ngoài học tập và nghiên cứu là điều dễ hiểu. Nếu chúng ta không có cơ chế thích hợp thì nền khoa học trong nước sẽ xuống cấp một cách nghiêm trọng”.

Đây là nhận định của GS.TS Nguyễn Hữu Dư - phó hiệu trưởng trường ĐH Khoa học Tự nhiên - ĐH Quốc gia Hà Nội và là phó chủ tịch Hội Toán học Việt Nam.

Người Việt Nam đang rất đỗi tự hào về sự kiện GS Ngô Bảo Châu đạt giải thưởng Fields, song trong cái hơi men “ngất ngây” đó chẳng hẳn ít người đặt ra câu hỏi: Liệu nền khoa học cơ bản trong nước hiện nay ra sao? Sự thành công của GS Ngô Bảo Châu có phải xuất phát từ nền giáo dục trong nước?...

Trả lời báo chí về câu hỏi: Việc anh đoạt giải là thành tựu của nền giáo dục Pháp và Mỹ chứ không phải là nền giáo dục Việt Nam, GS Ngô Bảo Châu thẳng thắn nhìn nhận: “Nên nói chính xác hơn, thành công của cá nhân tôi phụ thuộc nhiều vào môi trường nghiên cứu khoa học của Pháp và Mỹ. Nhiều tố chất toán học ở tôi đã được hình thành từ thời gian học phổ thông ở Việt Nam, vì vậy phủ nhận nền giáo dục Việt Nam ở đây là rất không công bằng”.

Có thể câu trả lời của GS Ngô Bảo Châu khiến nhiều người “hoài nghi” về nền giáo dục trong nước. Tuy nhiên nhìn nhận một cách thực tế thì nhiều năm trở lại đây những người đam mê với môn khoa học nghiên cứu đều tìm cách ra đi, để rồi chỉ khi họ tiếp cận với nền giáo dục hiện đại mới có thể thành danh được.

Trước thực trạng này nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan đã nhìn nhận: “Trong niềm tự hào về Ngô Bảo Châu, bỗng nhiên tôi ngậm ngùi thấy nhiều em chỉ có thể thành danh ở nước ngoài, chủ yếu tại các nước công nghiệp phát triển. Đương nhiên chúng ta không thể chạy đua với họ, nhất là về điều kiện vật chất song có nhiều chuyện ta có thể làm được ai cũng biết song không biết vì sao mãi không có sự thay đổi”.

Trước những trăn trở đó, chúng tôi - những phóng viên viết về giáo dục đã có một cuộc hành trình tìm lời giải đáp cho câu hỏi: Vì sao nhân tài trong nước cứ lần lượt ra đi? Ngành khoa học cơ bản Việt Nam hiện nay đang ở mức độ như thế nào?...

Bài 1: Nguyên nhân của việc nhân tài ra đi

Như chúng ta đã biết, bắt đầu từ những năm 1960, Nghị quyết đại hội Đảng đều nói một câu rất là mạnh: “Khoa học kỹ thuật là then chốt”. Tuy nhiên trong cả quá trình dài thực hiện chúng ta vẫn chưa thể hiện được tất cả điều đó ra.

Theo GS.TS Nguyễn Hữu Dư thì mặc dù là vậy nhưng trong thời kỳ bao cấp với sự giúp đỡ của khối Đông Âu cộng với sự chỉ đạo của các bậc thiên tài lãnh tụ như bác Phạm Văn Đồng, Tạ Quang Bửu, Lê Văn Thiêm… đã nhìn xa trông rộng nên đã tạo cho Việt Nam một nền khoa học cơ bản (KHCB) tương đối tốt. Mặc dù vào thời điểm đó so với các nước tiên tiến trên thế giới thì chúng ta chẳng thấm vào đầu nhưng ở góc độ khu vực thì đó là một thành quả được khẳng định.

Tuy nhiên khi thời kỳ bao cấp qua đi, cơ chế thị trường du nhập vào đất nước quá nhanh trong khi đó nhận thức chuyển biến của chúng ta chưa kịp. Đáng lẽ phải duy trì một nền khoa học cơ bản bằng những đầu tư và chính sách đặc biệt thì chúng ta gần như đã lãng quên và để KHCB cũng phải "bơi" với thị trường như tất cả với các ngành khác. Lợi thế của KHCB không phải là bơi trong một thị trường như vậy. Chính vì thế nó đã làm mai một một cách nhanh chóng.

Những đội ngũ KHCB được đào tạo từ thời hệ thống Đông Âu cũ thì ngày càng già và về hưu. Trong đó đội ngũ kế cận thì lại chưa đáp ứng được. Cũng may mắn trong thời gian đó chúng ta đã gửi được một số sinh viên đi đào tạo ở nước ngoài và hiện tại họ đã quay trở lại song lực lượng thì không đông đảo như ngày xưa.

Nhiều nhà khoa học đều cho rằng, chúng ta đều nhận thức được là bất cứ một nền kinh tế xã hội nào thì KHCB đóng vai trò như một xương sống. Đấy là một đầu tư rất lâu mới ra được thành quả nhưng nó sẽ là một chỗ dựa vững chắc để phát triển bền vững nền kinh tế xã hội. Chính vì thế việc sao nhãng phát triển nền KHCB là một điều rất đáng tiếc. Những sự sao nhãng ấy chắc chắn còn để lại một quán tính về sự ảnh hưởng của nó và sẽ cần một thời gian dài mới có thể khôi phục lại được.

Có một thực tế là những năm gần đây, những học sinh giỏi, thậm chí là cả những em đạt huy chương vàng quốc tế về các môn học như Toán, Lý, Hóa… đều cũng không theo đuổi các ngành học KHCB. Điển hình là cách đây khoảng 2 năm có những em đạt huy chương vàng về Toán sau đó các em theo học các trường khối kinh tế… Đây là một điều đáng tiếc cho nền KHCB Việt Nam bởi cơ hội để những em này trở thành các chuyên gia đầu ngành rất là lớn.

Thiếu sự đầu tư cần thiết

KHCB tương đối khác với các ngành khoa học khác. Nó cần có những cái đầu ngành và những cái đầu ngành này sẽ như một cỗ máy động lực để kéo nền KHCB lên chứ chúng ta không thể lấy đám đông để thay thế.

Ví dụ, một ngành muốn phát triển mũi nhọn trước hết phải có một chuyên gia cực giỏi. Chuyên gia này phải được đào tạo một cách hết sức bài bản. Để đào tạo được một chuyên gia như vậy hết sức là tốn kém nhưng sau khi đào tạo được rồi thì việc sử dụng họ cũng tốn kém không kém.

Như chúng ta đã biết, khi một nhà khoa học ở Hàn Quốc nghiên cứu về nhân bản vô tính thì Chính phủ nước này đã có một chính sách đó là chữ kỹ của nhà nghiên cứu này có thể chi tiền mà không cần hỏi lý do gì. Trong khi đó ở Việt Nam chúng ta thì chưa có cơ chế như vậy. Một thực tế là những người đam mê với ngành KHCB muốn phát triển thì họ phải tìm cách ra đi. Đây là một điều hết sức bất lợi cho chúng ta. Trong khi đó, số còn lại ở trong nước thì không thể làm việc đúng đắn.

Trước thực trạng này, GS.TS Nguyễn Hữu Dư tâm sự: “Sinh viên ở các khoa cơ bản trường ĐH Khoa học Tự nhiên - ĐH Quốc gia HN đều phàn nàn rằng, khi ra trường họ còn nghèo hơn là lúc đang đi học”.

Nếu chúng ta tìm chịu khó tìm hiểu một chút thì chắc hẳn sẽ thấm thía lời của GS.TS Dư hơn. Khi đang đi học thì rõ ràng các em được gia đình chu cấp mà không cần phải suy nghĩ gì nhiều mà chỉ chú tâm vào việc học. Nhưng khi ra trường để kiếm được mức lương như hồi đi học được chu cấp thì họ phải làm đủ thứ. Với sự lăn lộn như vậy thì làm sao họ có thể chú tâm vào nghiên cứu khoa học được?

Đang buồn hơn là có những người buộc phải làm những công việc không phục vụ cho nghề nghiệp như đi dạy, gia sư... Đặc biệt là đối với những người tham gia vào công tác giảng dạy tại chức thì làm sao phát huy được khả năng nghiên cứu khoa học.

“Nếu không đi nước ngoài được thì những người này cần có một gia đình cực kì tốt để đảm bảo cho họ về cuộc sống. Nếu thiếu yếu tố này thì chắc chắn họ khó có thể chú tâm để nghiên cứu khoa học”, GS.TS Dư nhấn mạnh.

Những năm gần đây, trước thực trạng nền KHCB trong nước đang có dấu hiệu xuống cấp, Chính phủ đã có những sự đầu tư rất “mạnh tay” để đầu tư trang thiết bị nghiên cứu cho các trường ĐH trọng điểm. Tuy nhiên với một nền kinh tế còn nghèo nên những sự đầu tư này chẳng “thấm” vào đâu.

Vậy có giải pháp nào tối ưu để tháo gỡ hiện trạng nền KHCB trong nước? Chúng tôi sẽ tiếp tục mổ xẻ về vấn đề này trong bài kế tiếp "Giải pháp nào để cứu vãn nền KHCB?”.

Nguyễn Hùng

Thứ Tư, 01/09/2010 - 18:30

Chủ tịch nước gặp thân mật GS. Ngô Bảo Châu

(Dân trí) - Chiều 1/9, tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã có cuộc gặp gỡ thân mật chúc mừng GS. Ngô Bảo Châu. Cùng dự buổi gặp mặt có lãnh đạo Bộ Giáo dục - Đào tạo, Bộ Khoa học - Công nghệ, ĐH Quốc gia Hà Nội...

 >> GS Ngô Bảo Châu là “Công dân Thủ đô ưu tú” thứ 11
 >> GS Ngô Bảo Châu hạnh phúc khi trở về Việt Nam

Chủ tịch nước cùng với gia đình GS Ngô Bảo Châu

Chủ tịch nước đã bày tỏ niềm xúc động và nhiệt liệt chúc mừng sự kiện GS. Ngô Bảo Châu được trao giải thưởng Fields. Chủ tịch nước cho biết, thành quả của Ngô Bảo Châu là sự chịu khó, khổ luyện của bản thân, sự giúp đỡ, chăm sóc của gia đình, sự dìu dắt của thầy cô.

Chúng ta tự hào về nền giáo dục của đất nước mình, tuy còn những yếu kém, nhưng trong kỳ thi quốc tế, nhiều em đoạt giải về toán, vật, lý, hoá học. Việt Nam mới đi lên từ trong chiến tranh nhưng chúng ta từng bước vươn lên vị trí cao, chứng tỏ trí tuệ và bản lĩnh của người Việt Nam có thể vươn tới đỉnh cao của trí tuệ thế giới - Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết khẳng định.

Cũng theo Chủ tịch nước, phía trước chúng ta còn nhiều điều phải làm tiếp, đưa đất nước mình phát triển. GS. Châu đoạt giải thưởng Fields sẽ tiếp sức cho chúng ta tạo môi trường, cơ chế chính sách thoả đáng để thu hút nhiều nhà khoa học đang nghiên cứu ở nước ngoài về nước làm việc.

Tại buổi gặp thân mật, Chủ tịch nước đã trực tiếp giao cho Bộ Giáo dục - Đào tạo, Bộ Khoa học - Công nghệ nghiên cứu, đề xuất để Viện nghiên cứu cao cấp về toán sớm đi vào hoạt động.

Trước tình cảm và sự động viên khích lệ của Chủ tịch nước, GS. Ngô Bảo Châu đã rất cảm kích và xúc động cho biết, sẽ nỗ lực cùng với cộng đồng toán học Việt Nam đóng góp sức mình giúp nền toán học nói chung và đất nước ngày càng tiến lên.

GS. Ngô Bảo Châu còn cho biết, vừa qua Chính phủ đã phê duyệt Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển toán học đến năm 2020 là một quyết định đúng đắn và dũng cảm, sẽ là một sự hỗ trợ lớn cho phát triển toán học.

Khi thành lập Viện nghiên cứu cao cấp về Toán thì Viện này không đóng vai trò đơn thuần nghiên cứu về Toán, ở tầm cao hơn sẽ giúp cho Toán học phát triển đúng hướng, xứng tầm với quốc gia Việt Nam.

GS. Ngô Bảo Châu mong muốn đất nước tạo một cơ chế mới cởi mở hơn, tạo một không khí khoa học, một môi trường làm việc đầy sức sống, đồng thời có những chính sách thoả đáng cho các nhà khoa học như một phần thưởng để họ làm việc, cống hiến nhiều hơn...

GS. Ngô Bảo Châu

Trước đó, khi nói về việc nhận được giải thưởng Fields, GS. Ngô Bảo Châu đã tâm sự trên Blog của mình: “Nỗi lo lớn đã trở thành niềm vui lớn. Nó là sự tự hào đã được nhân lên trong trái tim của triệu con người. Tôi chỉ mong ước một cách chân thành là nó sẽ ở lại trong trái tim bạn như một niềm tin nho nhỏ, được giữ gìn cẩn thận. Không phải ai cũng có khả năng để đoạt giải Nobel hay Fields, nhưng ai cũng có thể sống để cuộc sống của mình có ý nghĩa.

Tôi cũng muốn tin rằng giải thưởng Fields sẽ đánh dấu một bước ngoặt, sẽ đem đến một luồng gió mới cho khoa học và giáo dục đại học ở nước ta. Cá nhân tôi quá bé nhỏ so với một dự kiến lớn như vậy. Nhưng bên cạnh bao nhiêu yếu kém, trì trệ, bảo thủ, tôi còn thấy những người lớn tận tụy vì khoa học, những bạn trẻ tràn trề niềm say mê khoa học. Hy vọng chúng ta sẽ đi cùng một con đường”.

Chia sẻ với báo chí về việc thành lập Quỹ Khuyến học, GS. Ngô Bảo Châu cho biết: Tôi đang bàn bạc với nhiều người bạn cũng như một số doanh nghiệp để thành lập Quỹ khuyến học hay Quỹ học bổng. Tôi sẽ dành trọn số tiền thưởng của giải Fields cho Quỹ. Đây không phải là một món tiền lớn nhưng có ý nghĩa, hy vọng nó sẽ làm chất xúc tác để nhiều tổ chức và cá nhân tham gia ủng hộ Quỹ.

Đặc biệt, GS. Châu cho hay, tôi có thêm quốc tịch Pháp từ đầu năm 2010, nhưng vẫn giữ quốc tịch Việt Nam. Quốc tịch Pháp tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại. Mặt khác, tôi có nghĩ trong trường hợp có cái huy chương, bên cạnh toán học Việt Nam, toán học Pháp sẽ vì thế mà được vinh danh một cách xứng đáng.

Hồng Hạnh

Thứ Tư, 01/09/2010 - 18:22

GS Ngô Bảo Châu:

Viện Toán học cao cấp sẽ chấn hưng ngành toán học Việt Nam

(Dân trí) - Sáng nay 1/9, tại Viện Toán học Việt Nam, GS Ngô Bảo Châu có cuộc gặp nhỏ với báo chí. Tại đây, GS Châu đã chia sẻ dự kiến xây dựng Viện Nghiên cứu toán học cao cấp trong chương trình Toán học trọng điểm quốc gia mà Chính phủ vừa phê duyệt.
 >>  GS Hoàng Tụy: Viện Toán là viện khoa học thành công nhất ở Việt Nam
 >>  GS. Ngô Bảo Châu - bước ngoặt của nền Toán học Việt Nam
 >>  651 tỷ đồng đầu tư cho chương trình trọng điểm phát triển Toán học
 >>  Vận mệnh ngành toán Việt sắp thay đổi?

GS Ngô Bảo Châu.

Về xây dựng Viện Toán học cao cấp, GS Ngô Bảo Châu cho biết: Một trong những tư tưởng then chốt của Viện là sự kết hợp của các nhà khoa học có những khả năng, có điểm nổi trội khác nhau, của các nhà khoa học làm việc tại Việt Nam và các nhà khoa học trẻ làm việc tại nước ngoài. Chúng tôi hi vọng do cơ sở tiền đề rất tốt đó thì Viện sẽ sớm được thành lập.

Khi Viện Toán học cao cấp thành lập thì sẽ có sự khác biệt thế nào với Viện Toán học hiện nay? Và trong tương lai có nên sáp nhập 2 viện này với nhau hay không, thưa GS?

Viện Toán học là 1 bộ phận của Viện Khoa học Việt Nam, làm việc dựa trên các đề tài khoa học do nhà nước chỉ định. Viện có cơ cấu và biên chế cố định.

Còn Viện nghiên cứu toán học cao cấp theo tôi nghĩ có vai trò rất khác. Vai trò của nó là hướng tới chấn hưng việc giảng dạy toán học trong cả nước. Ví dụ như mô hình viện Princeton đã ra đời từ năm 1930, sau khoảng 70 năm hoạt động thì viện đó đã đóng góp vai trò đưa nền toán học Mỹ đứng đầu thế giới.

Viện đó đóng vai trò rất lớn với sự hình thành và phát triển của khoa học Mỹ. Sau đó, rất nhiều các nước học tập mô hình Viện Toán học đó như Pháp, Đức, Anh, cũng như rất nhiều các nước đang phát triển như Hàn Quốc. Mô hình đó còn rất mới ở Việt Nam nhưng thực ra đã được thử nghiệm trên thế giới, chứ không phải chúng tôi mày mò, thử nghiệm một mô hình mới.

Đây là mô hình rất thích hợp cho các ngành khoa học cơ bản, thích hợp với các ngành khoa học lý thuyết, không thích hợp với khoa học thực nghiệm bởi vì cán bộ luôn luôn luân chuyển.

Chúng tôi là những nhà toán học đi tiên phong làm trước nhưng không có nghĩa là muốn dành riêng cho Toán một tài trợ nào đó. Các ngành khác nếu tham gia thì tôi vô cùng ủng hộ. Hiện tại với tinh thần ủng hộ của  toán học với các ngành khác. Nếu các nhà vật lý hay các nhà kinh tế có đề tài liên quan đến toán học và nhất là lại hợp tác với nhà toán học, mà cả 2 bên đều có lý lịch khoa học uy tín thì chúng tôi rất ủng hộ chuyện đó.

Về vấn đề tài chính cho Viện tồn tại và phát triển, những người có sáng kiến thành lập viện có kế hoạch vận động tài chính như thế nào ngoài nguồn của chính phủ?

Như viện Princeton có nguồn lực tài chính cực kỳ lớn là những nguồn từ tư nhân, cụ thể vốn tư nhân có thể lên tới 500 triệu đô nhưng cần hiểu rõ quy chế hoạt động của viện.

Tiền vốn của viện đó được gửi vào một chỗ và dùng tiền lãi vận hành bộ máy của viện. Bộ máy của viện là máy móc và giáo sư cơ hữu, giáo sư cơ hữu khoảng 50 người. Hàng năm có tầm khoảng hơn 100 người đến làm việc, nhất là những bạn làm Postdoc (sau tiến sĩ) sau PhD (tiến sĩ) khoảng 60 đến 70% người là hoàn toàn vốn của nhà nước.

Vì sau Ph.D anh chỉ là một nhà khoa học chuyên nghiệp nhưng mới chỉ là tập sự, chỉ là mới bắt đầu. Sau khoảng 2 năm làm việc độc lập và có điều kiện tiếp xúc với những nhà khoa học có cùng lứa tuổi, cùng ngành và đồng thời có những thắc mắc nhỏ, một vài câu hỏi với những giáo sư gần như là số 1 thế giới để có thể có được cho mình những kinh nghiệm lớn hay những giải đáp có thể làm thay đổi công việc nghiên cứu khoa học.

Những người từ nơi khác đến làm  việc tại viện là do chính phủ Mỹ trả tiền, còn những người làm việc cơ hữu tại viện là do viện trả tiền bằng số tiền đã tích lũy được trong khoảng 70 năm hoạt động đã qua. Bây giờ chúng ta bắt đầu cũng không thể có tích lũy như vậy được.

Chúng ta đã đánh giá toán học Việt Nam đang xếp thứ 55 đến 60 thế giới và phấn đấu xếp thứ 40. Giáo sư nghĩ sao về xếp hạng này? Chúng ta nên đặt vai trò của Toán ứng dụng vào vị trí nào?
 Con số 55 hay 40 không có ý nghĩa gì cả, ý nghĩa của chương trình là chấn hưng nền khoa học Việt Nam. Mục đích của chương trình là tạo ra nhóm nghiên cứu mới, nguồn nhân lực mới cho các trường đại học Việt Nam.
Về Toán ứng dụng, Toán học là một khối thống nhất nếu như cắt ra một phần toán học làm việc với Vật lý, một phần làm việc với kinh tế thì bản thân nó sẽ tự hủy hoại mà chết.

Động lực của toán học chính là sự thống nhất của nó, khi tôi làm về “Bổ đề cơ bản” tôi không bao giờ nghĩ rằng cái tôi làm liên quan đến vật lý lý thuyết nhưng chính mô hình của vật lý lý thuyết là chìa khóa mở ra “Bổ đề cơ bản”. Đây là ví dụ về công trình của tôi nhưng là ứng dụng của rất nhiều các ngành khoa học khác.

Theo tôi nghĩ, nếu chúng ta ra nghị quyết là chỉ làm về ứng dụng thôi, đó là làm toán liên quan đến đê điều, liên quan đến thời tiết thì theo tôi chúng ta sẽ mãi mãi không bao giờ có một công trình khoa học có giá trị. Khoa học mà làm theo chỉ đạo thì không thể gọi là thành công, khoa học cần phát triển theo nội lực của khoa học và kinh nghiệm của các ngành khác thì chúng ta không thể chỉ đạo khoa học là một cái này hay cái khác.

Khi Viện toán học cao cấp ra đời, chúng ta có nghĩ đến việc kéo các giảng viên là Việt kiều từ nước ngoài về?
Bây giờ xã hội tương đối tự do và cởi mở, chúng ta không thể giao nhiệm vụ là anh phải làm cho tôi cái này hoặc là về trường kia làm. Chúng ta đang tập làm môi trường khoa học cởi mở, như tạo ra vườn ươm, cho người ta môi trường để vài ba người có thể làm việc với nhau. Ngoài ra việc lương bổng phải xứng đáng. Tuy nhiên, một trong những điều kiện tiên quyết để họ làm việc là họ phải có đồng nghiệp và các nhóm làm việc.

Ở các trường đại học hầu hết là không có kinh phí để mời các nhà khoa học nước ngoài về làm việc vì không có môi trường. Viện nghiên cứu toán học cao cấp ra đời nhằm mục đích đó. Viện chỉ là vườn ươm để các nhóm làm việc ra đời, còn sau đó bản thân các trường đại học phải tự vận động chứ viện không làm thay tất cả.

Chúng ta cần làm thế nào để số phận Viện nghiên cứu toán học cao cấp này không bị như số phận các hệ thống trường chuyên?
Tôi nghĩ là nhà nước đã rất dũng cảm khi quyết định Chương trình Toán học trọng điểm này. Thực ra khi đã quyết định rồi thì trái bóng thuộc về phía chúng tôi. Chúng tôi phải làm cho tốt, tạo ra các nhóm nghiên cứu. Và nếu được nhiều trường đại học tiếp nhận và quay về các trường đại học tức là các trường đại học có nhiều giảng viên có trình độ khoa học thực sự thì đấy là thành công của chúng tôi. Khoảng thời gian 10 năm là đủ dài để thấy được sự thay đổi đó.
Còn cá nhân tôi thì, công việc chính của tôi vẫn là làm giáo sư ở ĐH Chicago nhưng nếu viện này thành lập thì từ tháng 6 đến tháng 8 tôi sẽ ở Việt Nam và trực tiếp tham gia làm khoa học ở Việt Nam. Trong năm học tôi sẽ thường xuyên về hơn.
Xin cảm ơn GS!

Hồng Hạnh (ghi)

-

Quan ngại của Trung Quốc về Bắc Triều Tiên và Việt Nam

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton tại Hà Nội ngày 22/7/2010, nhân hội nghị các bộ trưởng ASEAN lần thứ 43. Những tuyên bố về Biển Đông của bà Hillary trong dịp này đã làm Trung Quốc hết sức bực tức.

Reuters

Lê Phước

Trong khi chuyến thăm Ấn Độ sắp tới của tổng thống Obama ít thu hút và ít gây quan ngại cho giới chức chính trị, quân sự và các chuyên gia phân tích Bắc Kinh, thì ngược lại, mọi động thái của Mỹ liên quan đến Việt Nam và Bắc Triều Tiên, thậm chí cả những chuyến thăm của những quan chức cấp thấp của Mỹ tới Việt Nam cũng được phía Trung Quốc mổ xẻ tận ngọn nguồn.

Liên quan đến tranh chấp tại Biển Đông, tờ nhật báo Sri Lanka Guardian hôm nay có bài phân tích về : « Mối quan ngại của Trung Quốc về Bắc Triều Tiên và Việt Nam ».

Mỹ muốn gì trong quan hệ với Bắc Triều Tiên ? Đây là câu hỏi đau đầu nhất của Bắc Kinh. Trong khi chuyến thăm Ấn Độ sắp tới của tổng thống Obama ít thu hút và ít gây quan ngại cho giới chức chính trị, quân sự và các chuyên gia phân tích Bắc Kinh, thì ngược lại, mọi động thái của Mỹ liên quan đến Việt Nam và Bắc Triều Tiên, thậm chí cả những chuyến thăm của những quan chức cấp thấp của Mỹ tới Việt Nam cũng được phía Trung Quốc mổ xẻ tận ngọn nguồn.

Một loạt câu hỏi được đặt ra : Phải chăng Hoa Kỳ muốn dùng Việt Nam và Bắc Triều Tiên để chống lại đà vươn lên của Trung Quốc nhằm trở thành một cường quốc quân sự ở Thái Bình Dương, và cũng để làm suy yếu Trung Quốc về chính trị, cũng giống như trước kia Mỹ đã từng sử dụng Trung Quốc để chống Liên Xô? Có phải Hoa Kỳ và Hàn Quốc phối hợp hành động để lật đổ chính quyền hiện tại của Bình Nhưỡng, và thiết lập một bộ máy lãnh đạo mới có lợi cho Mỹ ? Liệu Trung Quốc có thể tin tưởng rằng chính quyền mới của con trai Kim Jong Il cũng sẽ trung thành với Bắc Kinh ? Giới lãnh đạo quân sự Bắc Triều Tiên sẽ phản ứng ra sao nếu chính phủ mới của Bắc Triều Tiên muốn làm thân với Mỹ ?

Mối lo lắng của Bắc Kinh về « thời hậu Kim Jong il » được thể hiện qua việc ông Kim vừa mới đến Bắc Kinh cách đây không lâu , lại trở lại thăm Trung Quốc từ hôm 25/8. Lần này, Kim Jong-Il đi cùng con trai ông là Kim Jong Un, người được cho là sẽ kế thừa chức vụ lãnh đạo Bắc Triều Tiên. Tờ báo đặt câu hỏi : Có phải chuyến thăm này nhằm trấn an Bắc Kinh là hãy yên tâm về người kế nhiệm Kim Jong Il ?

Một quan ngại khác của Bắc Kinh là việc Hoa Kỳ và Hà Nội ngày càng tỏ ra thân thiết. Một loạt câu hỏi lại được tờ báo đặt ra : Trung Quốc phải phản ứng sao đây, tiếp tục gây sức ép hay hòa dịu với Hà Nội ? Phải phản ứng thế nào trước việc Mỹ công khai hóa quan điểm về lợi ích của Hoa Kỳ ở Biển Đông ? Có phải Mỹ, Việt Nam và Phlippine đã cùng nhau thỏa thuận ngầm để chống lại ý đồ của Trung Quốc trong khu vực ?

Tờ báo so sánh những phản ứng khác nhau của Trung Quốc dành cho Phlippines và Pakistan. Trong vụ cảnh sát Philippines tấn công tội phạm trên xe buýt làm chết 8 du khách Trung Quốc vừa rồi, Bắc Kinh đã chỉ trích nặng nề Manila. Ngược lại, trong vụ người Trung Quốc bị Taliban tấn công hồi năm 2007, rồi đến việc những kỹ sư Trung Quốc bị quân khủng bố bắt cóc ở Pakistan, Trung Quốc tỏ ra thông cảm với những khó khăn của lực lượng an ninh Pakistan và không hề có một chỉ trích công khai nào. Thêm nữa là Trung Quốc không hề cảnh báo dân mình là không nên đến Pakistan, nhưng lại khuyên họ đừng đi du lịch ở Philippines. Như vậy, có phải vì chính sách Biển Đông của Philippines và sự ủng hộ của Manila với những tuyên bố của Mỹ, mà Trung Quốc đã có hành động mạnh bạo như vậy với Philippines hay không ?

Tờ báo kết luận : Những vấn đề này còn phải được tiếp tục nghiên cứu trong nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng tới.

Kim Jong-il và con trai sang Trung Quốc để tìm hậu thuẫn chính trị

Trong bối cảnh quan hệ hai miền Triều Tiên đang căng thẳng, Hoa Kỳ công khai ủng hộ Hàn Quốc bằng những cuộc tập trận chung rầm rộ hồi tháng rồi. Bắc Triều Tiên thì dựa vào nước đồng minh được cho là thân thiết nhất là Trung Quốc. Cách đây 4 tháng, chủ tịch Kim Jong-il đã đi thăm Trung Quốc. Thế mà vừa rồi, lại có tin rằng ông Kim lại đến Bắc Kinh. Sự kiện chưa được các hãng truyền thông của Trung Quốc xác nhận. Hôm nay, nhật báo Le Figaro có bài viết với tựa đề : « Chuyến thăm bí ẩn Trung Quốc của Kim Jong-il và con trai ».

Tờ báo cho hay : Tờ mờ sáng thứ năm, người dân tỉnh Cát Lâm vùng đông bắc Trung Quốc thấy Kim Jong Il xuất hiện ở một trường học mà cha ông là Kim Nhật Thành đã từng học ở đó cách đây 80 năm. Rồi sau đó đoàn xe tiếp tục lên đường. Như vậy một lần nữa, nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên lại hành động bí ẩn và gây bất ngờ cho giới quan sát. Ở Seoul, phủ tổng thống là nơi đầu tiên tiết lộ vụ việc do cơ quan mật vụ của Hàn Quốc đã phát hiện những dấu hiệu khả nghi trong mấy ngày qua. Thế nhưng chính quyền Bắc Kinh vẫn có phản ứng như thường lệ : hành động lặng lẽ và từ chối xác nhận thông tin về việc đến Trung Quốc của người láng giềng này.

Chuyến thăm bất chợt này đã gây nhiều ngạc nhiên, bởi vì chỉ cách đây 4 tháng ông Kim đã đến thăm Trung Quốc. Le Figaro nhận định : « Sự vội vã này có thể cho thấy ông Kim đã có sự thay đổi quan trọng nào đó trong chính sách đối nội cũng như đối ngoại". Giả thuyết thứ nhất mà Le Figaro đưa ra là : thúc đẩy tiến trình « thừa kế ngai vàng » vốn đã được Bình Nhưỡng âm thầm chuẩn bị từ năm rồi. Theo báo chí Hàn Quốc, có thể con trai thứ của Kim Jong Il là Kim Jong Un cũng tháp tùng Kim Jong Il trong chuyến thăm này. Bình Nhưỡng trước đó đã thông báo triệu tập một cuộc họp đặc biệt Đảng Lao Động Triều Tiên vào đầu tháng 9 để « bầu lãnh đạo mới ».

Một chuyên gia quan hệ quôc quốc tế thuộc Đại học Nhân dân Bắc Kinh cho rằng : có thể trong cuộc họp này, «vị thái tử » sẽ lần đầu tiên bước ra khỏi hậu đài để chính thức trở thành nhân vật số 2 trong Đảng. Ông Kim Jong Il năm nay 68 tuổi. Ông bị tai biến năm 2008. Có thể vì lo ngại cho tình hình sức khỏe của mình, nên lần này ông Kim dẫn « thái tử » đến giới thiệu với nhà cầm quyền Bắc Kinh để tìm sự hậu thuẫn cho « triều đại » của mình.của từ phía « người anh em Trung Quốc ». Giả thuyết thứ hai mà Le Figaro đưa ra liên quan đến việc Bắc Triều Tiên hiện tại đang rất cần sự hỗ trợ kinh tế của Bắc Kinh.

Lũ lụt có thể gây ra nạn đói ở Bắc Triều Tiên

Cũng liên quan đến quan hệ Trung Quốc- Bắc Triều Tiên, nhật báo La Croix có bài: « Lũ lụt có thể sẽ gây ra thảm họa lương thực ở Bắc Triều Tiên ».

Đầu tiên, bài báo nhắc lại trận lụt xảy ra ở sông Áp Lục, thành phố Đan Đông, thuộc ranh giới phía bắc của Trung Quốc với Bắc Triều Tiên. Theo chính quyền thành phố Đan Đông, thiệt hại mà phía Bắc Triều Tiên gánh chịu là nặng nề hơn phía Trung Quốc. Chủ tịch Kim Jong Il đã phải điều động quân đội để cứu hộ cho thành phố Tân Nghĩa Châu, một đặc khu kinh tế của Bắc Triều Tiên. Trong khi đó, việc mưa bão hoành hành suốt mùa hè đã tàn phá đường sá, mùa màng và làm chết nhiều người. Giáo sư xã hội học Hàn Quốc, ông Cheoleon Lee nhận định : « Kinh tế Bắc Triều Tiên chưa bao giờ thảm hại đến thế. Lũ lụt mùa hè rồi sẽ có thể gây ra một thảm họa lương thực cho 20 triệu người dân trong mùa đông này ».

Trong bối cảnh đó, La Croix cũng cho rằng chuyến thăm bất chợt của ông Kim Jong Il một mục đích kép : tìm kiếm sự hỗ trợ về chính trị cũng như về kinh tế. Giáo sư Lee cho rằng : « Trung Quốc là chỗ dựa cuối cùng của Bình Nhưõng. Ông Kim Jong Il không còn lựa chọn nào khác là phải củng cố quan hệ với Trung Quốc. Ông Kim cũng buộc phải lo chuẩn bị cho người thừa kế, vì hiện tại sức khỏe ông không được tốt ».

Lướt web quá nhiều dễ gây trầm cảm

Libération cho biết các trẻ vị thành niên ngày càng mất nhiều thời gian cho việc lướt mạng. Thế nhưng, hãy cẩn thận : nếu tha thẩn quá mức trên Internet thì sức khỏe tinh thần sẽ bị ảnh hưởng.

Theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí Archives of Pediatric And Adolescant Medecine của Mỹ, những thiếu niên lướt web mỗi ngày từ 5 tiếng đồng hồ trở lên sẽ có nguy cơ bị trầm cảm gấp 2,5 lần so với các bạn cùng trang lứa sử dụng internet một cách vừa phải. Nghiên cứu khẳng định : « Những thiếu niên với sức khỏe cơ bản bình thường, nhưng nếu sử dụng Internet quá nhiều sẽ có nguy cơ bi trầm cảm do bị lệ thuộc quá mức vào Internet».

Nghiên cứu cũng cho biết rằng không chỉ có nam giới mới quá lệ thuộc vào Internet như người ta vẫn thường nghĩ, mà tỷ lệ lướt mạng quá mức ở giới nữ cũng không hề kém.

Yêu cầu Phó bí thư tỉnh ủy giải trình tấm bằng “tiến sĩ”

Thứ Sáu, 30/07/2010 - 12:01

Yên Bái: Yêu cầu Phó bí thư tỉnh ủy giải trình tấm bằng “tiến sĩ”

(Dân trí) - Dư luận thời gian qua xôn xao thông tin ông Nguyễn Văn Ngọc, Phó bí thư tỉnh ủy Yên Bái lấy bằng tiến sĩ chỉ sau… 6 tháng. Để làm sáng tỏ những nghi vấn trên, Tỉnh ủy Yên Bái đã báo cáo sự việc lên UBKT Trung ương.

Học 6 tháng có bằng… tiến sĩ

Theo tìm hiểu của chúng tôi, cuối năm 2008, ông Nguyễn Văn Ngọc làm đơn xin đi học tiến sĩ và được Tỉnh ủy Yên Bái phê duyệt. Quyết định số 878 của tỉnh cử ông Ngọc sang Malaisia học khóa đào tạo Tiến sĩ Kinh tế của Đại học Nam Thái Bình Dương (Southern Pacific University - SPU), năm 2008.

Điều làm dư luận tỉnh Yên Bái xôn xao là trong khi chương trình đào tạo tiến sĩ tại Việt Nam cũng như các nước trên thế giới phải kéo dài trên 2 năm thì ông Ngọc chỉ cần có 6 tháng học tập đã lấy được bằng tiến sĩ.

Tấm bằng Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh của ông Ngọc (ảnh được Tỉnh ủy Yên Bái cung cấp).

Cụ thể, ngày 2/10/2008, Tỉnh ủy có quyết định cử ông Ngọc đi học nhưng đến tháng 3/2009, ông Ngọc đã báo cáo hoàn thành khóa học cùng với việc được nhận 1 tấm bằng tiến sĩ.

Sau đó, ông Ngọc đã đề nghị tỉnh Yên Bái hỗ trợ một phần kinh phí học tập. Điều này được thể hiện tại Công văn số 951 ngày 23/3/2009 của Văn phòng Tỉnh ủy Yên Bái gửi Sở Tài chính đề nghị vận dụng chính sách hỗ trợ cho ông Nguyễn Văn Ngọc.

Kèm theo công văn là một thông báo bằng tiếng Anh của trường Đại học Nam Thái Bình Dương (ban hành ngày 9/4/2008) về khóa đào tạo có chi phí 17.000 USD. Điều lạ là trong thông báo bằng tiếng Anh này không có một chữ nào nhắc tới ông Nguyễn Văn Ngọc mà chỉ là một tờ thông báo đơn thuần về chương trình đào tạo của nhà trường.

Mặc dù như vậy nhưng ngày 31/12/2009, tỉnh Yên Bái đã có Quyết định 2104/QĐ-UBND hỗ trợ 74 triệu đồng cho ông Ngọc. Khoản tiền này gồm 50 triệu theo chính sách thu hút tiến sĩ và 24 triệu vận dụng chính sách khuyến khích đào tạo đối với cán bộ đi học tiến sĩ (mỗi tháng 1 triệu đồng, tổng cộng 24 tháng).

Không hiểu 24 tháng học của ông Ngọc được tính như thế nào, trong khi chỉ 6 tháng kể từ khi có quyết định cử đi học, ông Ngọc đã thông báo có bằng tiến sĩ trong tay?! Lạ hơn nữa là cho đến nay (tháng 7/2010), tin từ Ban tổ chức Tỉnh ủy Yên Bái cho biết, cơ quan này vẫn chưa được “mục sở thị” tấm bằng “tiến sĩ kinh tế” của ông Ngọc để ghi vào hồ sơ cán bộ.

Báo cáo vụ việc lên Ủy ban kiểm tra TƯ

Việc ông Ngọc đã có bằng tiến sĩ hay chưa cho đến thời điểm này vẫn đang là một ẩn số với Tỉnh ủy Yên Bái.

Trao đổi về vấn đề này, ông Phạm Văn Cường - Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy Yên Bái khẳng định: “Cho đến nay, ông Ngọc vẫn chưa nộp cho các cơ quan chức năng của tỉnh bản sao bằng tiến sĩ được cấp tại trường Đại học Nam Thái Bình Dương”.

Thay vào đó, ông Ngọc nộp một tấm bằng Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh của trường Đại học IRVINE, bang California (Hoa Kỳ) cấp từ 10/4/2007 để lưu hồ sơ cán bộ.

Ông Phạm Văn Cường: “Đến nay ông Ngọc vẫn chưa nộp bằng Tiến sĩ...” (ảnh: Q.Đ)

Về tấm bằng thạc sĩ này, theo tìm hiểu của chúng tôi, ngày 2/7/2010, trên trang thông tin của TS Mark A. Ashwill - nguyên giám đốc Viện Nghiên cứu giáo dục quốc tế tại Việt Nam (IIE) ở địa chỉ http://markashwill.wordpress.com đã cảnh báo về danh sách 20 trường ĐH không được công nhận bởi các cơ quan kiểm định giáo dục có thẩm quyền của Mỹ (danh sách này có ĐH IRVINE - nơi cấp bằng thạc sĩ cho ông Ngọc).

Phần lớn các trường này đều là “trường đại học trực tuyến” (online universities) và một số trường được xem là “lò sản xuất văn bằng” (diploma mills) vì có rất ít hoặc không có yêu cầu về học tập đối với người được cấp bằng.

Thông tin mà PV Dân trí có được, Thường vụ Tỉnh ủy Yên Bái đã yêu cầu ông Ngọc giải trình những nghi vấn về tấm bằng và ngôi trường mà ông Ngọc đã theo học. Để làm sáng tỏ những nghi vấn nói trên, Tỉnh ủy Yên Bái đã báo cáo sự việc lên UBKT Trung ương xem xét và giải quyết.

Liên quan tới bằng cấp của SPU, sau khi Dân trí đăng bài “Làm tiến sĩ ở Mỹ nhưng không biết tiếng Anh” ngày 17/6 về việc ông Nguyễn Ngọc Ân, giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và du lịch tỉnh Phú Thọ nhận bằng tiến sĩ của SPU một cách đáng ngờ, chúng tôi đã nhận được một bức thư bằng tiếng Anh từ một người tự nhận là Chủ tịch SPU. Ông David Cornish, Hiệu đính viên Báo Điện tử Dân trí Tiếng Anh (DTiNews), có nhận xét như sau về nội dung bức thư: Là một công dân Mỹ, tôi sửng sốt khi được đọc bức thư mà “Đại học Nam Thái Bình Dương” gửi tới Báo Điện tử Dân trí, yêu cầu chúng tôi không được đăng thông tin bất lợi cho họ và thậm chí kèm theo đe dọa pháp lý. Bức thư được viết bằng thứ tiếng Anh “đáng ngờ” và không chỉ rõ chúng tôi có thể phúc đáp bằng cách nào. Qua tìm hiểu và đánh giá, chúng tôi xin chỉ ra một số điểm sau: 1. Đại học Nam Thái Bình Dương không được công nhận tại Mỹ. 2. “Trường Đại học” này được thành lập tại Delaware, Mỹ và không có địa chỉ cụ thể. 3. Bức thư của Chủ tịch “GS. TS. Geoff Taylor” được viết bằng thứ tiếng Anh không chuẩn. 4. Trường này sử dụng các quốc gia siêu nhỏ Belize và St. Kitts làm nơi công nhận, thực chất chỉ là bằng chứng về việc thành lập và không có tiêu chuẩn quốc tế. Nếu là một trường “Mỹ”, thì tại sao lại sử dụng các quốc gia kia để công nhận? 5. Không hề có trụ sở hay địa chỉ liên hệ trực tiếp tại Việt Nam. 6. Địa chỉ duy nhất họ từng có tại Mỹ là ở Hawaii, và bang này đã yêu cầu họ đóng cửa. 7. Theo thông tin từ website của trường này thì gần như ai cũng có thể “nhập học”, chỉ cần đóng 50 USD. Đọc toàn bộ bài viết của David Cornish trên DtiNews A.H dịch

Quốc Đô

Mỹ lãng phí hàng tỉ USD tại Iraq

Một nhà tù trị giá 40 triệu USD tại sa mạc mạn bắc Baghdad nay trống rỗng. Một bệnh viện trẻ em 165 triệu USD không sử dụng ở miền nam. Một hệ thống xử lý nước thải 100 triệu USD ở Fallujah giá gấp ba so với dự án, tuy nhiên nước thải vẫn chảy ngang đường phố…

Quân đội Mỹ đứng kế bên quân xa trong một chiến dịch hậu cần thanh toán trang thiết bị và máy móc nặng ở căn cứ quân sự Balad, bắc Baghdad

Khi Mỹ rút quân khỏi Iraq đã để lại đàng sau hàng trăm dự án bị bỏ ngang hay dang dở. Hơn 5 tỉ USD mà người dân Mỹ đóng thuế đã bị lãng phí – hơn 10% trong khoảng 50 tỉ USD được chi cho tái thiết Iraq, theo kiểm toán của một cơ quan giám sát Mỹ. Số tiền này dường như còn thấp, dựa theo phân tích hơn 300 báo cáo của các nhà kiểm toán tổng thanh tra đặc biệt về tái thiết Iraq. Và đó là chưa tính đến chi phí về an ninh, chiếm đến 17% của một số dự án. Cũng có một số thành công. Hàng trăm trạm cảnh sát, đồn lũy biên giới và trụ sở chính quyền đã được xây dựng, lực lượng an ninh Iraq đã cải thiện sau nhiều năm huấn luyện, cảng nước sâu tại trung tâm dầu hỏa Umm Qasr ở phía nam hoạt động trở lại.Ngay cả nhiều dự án đã xong cũng còn lâu mới đạt mục tiêu ban đầu. Đại tá Jon Christensen, chỉ huy trưởng Kỹ sư Quân đội Mỹ Vùng Vịnh mùa hè này, cho biết cơ quan đã hoàn thành hơn 4.800 dự án và đang hoàn tất thêm 233 dự án nữa. Christensen thừa nhận đã có nhiều sai lầm. Nhưng đã có nhiều bước chấn chỉnh, và thành công của chương trình sẽ tùy thuộc chủ yếu vào người Iraq – những người từng than phiền họ không hề được hỏi về dự án khi khởi công.Chương trình tái thiết Iraq đã gặp rắc rối từ khi ra đời không bao lâu sau khi Mỹ dẫn đầu cuộc xâm lăng năm 2003. Mỹ buộc phải cân nhắc lại nhiều dự án do quá mắc, đôi khi dội giá gấp đôi, thậm chí gấp ba so với ban đầu.Năm 2007, quân đội đã phải chuyển tập trung từ bảo vệ người Iraq sang lấy lòng tin của họ. 3,6 tỉ USD thuộc Chương trình Đáp ứng Khẩn cấp đã được dùng trả lương tháng cho các tay súng Sunni nay đồng ý chuyển sang chống al-Qaeda ở Iraq.

Gửi vào 30/08/10 00:12

Thủ tướng Maliki: Iraq có thể bảo đảm an ninh

31/08/2010 | 21:37:00

Thủ tướng Iraq Nuri al-Maliki ngày 31/8 tuyên bố lực lượng quân đội và an ninh Iraq có khả năng bảo đảm an ninh sau khi quân đội Mỹ chính thức ngừng các hoạt động chiến đấu tại quốc gia Vùng Vịnh này.

Phát biểu trên truyền hình về việc quân Mỹ rút khỏi Iraq, Thủ tướng Maliki cho rằng đây là thành quả của tất cả người dân Iraq và nhấn mạnh Iraq là một quốc gia độc lập, có chủ quyền.

Thủ tướng Iraq cũng cam kết chính quyền sẽ nỗ lực nhằm đảm bảo an ninh, ổn định và xây dựng đất nước thịnh vượng, đồng thời khẳng định sẽ không để tái diễn tình trạng xung đột phe phái.

Ông Maliki còn nhắc lại những thành tích mà lực lượng an ninh nước này đạt được trong cuộc chiến chống khủng bố cũng như ngăn chặn các cuộc xung đột phe phái.

Thủ tướng Maliki cũng chỉ trích một số đảng phái tiến hành các chiến dịch tạo sự hồ nghi về khả năng của Baghdad trong việc kiểm soát an ninh đất nước sau khi quân Mỹ rút khỏi, cho rằng mục đích của hành động trên là cản trở quá trình rút quân.

Ông Maliki tỏ ý tin rằng người lính Mỹ cuối cùng sẽ rời khỏi Iraq vào cuối năm 2011 đúng như kế hoạch.

Thủ tướng Iraq nhấn mạnh quan hệ Iraq-Mỹ đã bước vào một giai đoạn mới, từ hợp tác trong lĩnh vực quân sự mở rộng sang thực hiện Hiệp định khung chiến lược (SFA) được ký giữa hai nước vào cuối năm 2008.

Phát biểu của Thủ tướng Maliki được đưa ra trong ngày quân đội Mỹ chính thức ngừng các hoạt động chiến đấu tại Iraq và giảm quân số xuống còn 50.000 người (so với khoảng 144.000 binh sỹ hồi đầu năm ngoái).

Trước đó, ngày 30/8, Phó Tổng thống Mỹ Joseph Biden đã đến Iraq để tham dự lễ đánh dấu sự chuyển đổi nhiệm vụ của các lực lượng Mỹ ở Iraq.

Cũng trong ngày 31/8, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Ramin Mehmanparast tuyên bố việc quân Mỹ vẫn hiện diện tại Iraq viện dẫn lý do huấn luyện cho quân đội Iraq là "không thể chấp nhận được" và điều này cho thấy Washington không có các biện pháp nghiêm túc để rút quân.

Theo ông Mehmanparast, sự hiện diện của lực lượng quân sự nước ngoài tại Vùng Vịnh không phải là yếu tố tích cực đối với các nước trong khu vực.

Khoảng 50.000 binh sỹ Mỹ sẽ tiếp tục ở lại Iraq cho đến khi rút quân hoàn toàn vào cuối năm 2011, với nhiệm vụ huấn luyện và hỗ trợ các lực lượng an ninh Iraq chống lực lượng nổi dậy.

Sau 7 năm tiến quân vào Iraq, hơn 4.400 lính Mỹ đã tử nạn tại chiến trường này, trong khi có khoảng 100.000 thường dân Iraq thiệt mạng do bạo lực./.

(TTXVN/Vietnam+)

Cập nhật lúc : 5:38 PM, 31/08/2010

Iraq - Khi những người lính Mỹ cuối cùng rút quân

Ảnh minh họa

(VOV) - Hơn 7 năm phát động cuộc chiến tại Iraq, bài học mà người Mỹ rút ra vẫn thật cay đắng khi hàng tỷ USD đổ ra để kết quả thu được vẫn chỉ là số 0.

Ngày 31/8, Tổng thống Barack Obama thực hiện đúng lời hứa với cử tri Mỹ trong chiến dịch vận động tranh cử cũng như cam kết khi bước vào Nhà Trắng rằng, sẽ rút binh sĩ tham chiến khỏi chiến trường Iraq vào năm 2010. Hơn 7 năm phát động cuộc chiến tại Iraq, bài học mà người Mỹ rút ra vẫn thật cay đắng khi hàng tỷ USD đổ ra để kết quả thu được vẫn chỉ là số 0.

Cách đây 7 năm, khi những binh sỹ Mỹ đầu tiên đặt chân đến Iraq, họ không thể nghĩ rằng họ phải chờ đợi lâu đến thế mới được trở về nhà và Chính phủ Mỹ cũng không nghĩ rằng hàng tỷ USD đã bỏ ra để cuối cùng kết quả thu về “tay trắng”. Điều mà thế giới thấy đó là cuộc chiến của Mỹ ở Iraq đã để lại hậu quả nặng nề cho nước này và cả cho chính nước Mỹ. Cho đến lúc này, chưa có nền dân chủ thực sự nào được xây dựng lại Iraq.

Những bóng đen xung đột, bạo lực sắc tộc, tôn giáo và khủng bố đe dọa an ninh và công cuộc tái thiết quốc gia vùng vịnh giàu dầu lửa này. Và thực tế hiện nay đang chứng minh rằng, việc Mỹ rút quân chiến đấu khỏi Iraq không phải vì Iraq đã ổn định.

Cuối tuần qua, khi thời hạn quân chiến đấu Mỹ rút khỏi Iraq chỉ tính bằng giờ, Thủ tướng Iraq Nouri al-Maliki đã đặt nước này trong tình trạng báo động khủng bố cao nhất, đồng thời cảnh báo các âm mưu gieo rắc sợ hãi và hỗn loạn khi quân đội Mỹ chính thức rút lực lượng chiến đấu ở Iraq vào cuối tháng này. Các phần tử nổi dậy ở Iraq đã tăng cường các cuộc tấn công vào lực lượng cảnh sát và binh lính nước này, biến tháng 8/2010 thành tháng đẫm máu nhất trong hai năm vừa qua, với trung bình năm người bị giết hại mỗi ngày. Và sau 24 giờ tới, khi người lính chiến đấu Mỹ cuối cùng rút khỏi Iraq, một lỗ hổng lớn về an ninh càng lộ rõ khiến dư luận không khỏi hoài nghi về nguy cơ bạo loạn, bất ổn.

Cam kết rút quân của Tổng thống Obama đang thành hiện thực. Cuộc lui binh chiến lược hoàn tất trong hôm nay của Nhà Trắng đánh dấu một bước mới chuyển trong chiếc lược của Mỹ trên toàn cầu. Đó là từ chiến lược can dự không xác định sang chiến lược can dự có giới hạn nhằm nhấn sâu thêm về cam kết rút quân của vị Tổng thống da màu khi chỉ còn 3 tháng nữa là tới cuộc bầu cử Quốc hội Mỹ. Nhưng cho dù cam kết đã được thực hiện, nước Mỹ sẽ còn phải mất rất nhiều thời gian để xoá bỏ hình ảnh của một kẻ xâm lược và bù đắp những tổn hại về kinh tế và tinh thần.

Trong 7 năm qua, "Cỗ máy chiến tranh" tại Iraq đã ngốn gần 750 tỷ USD ngân sách của nước Mỹ. Hiển nhiên, nó đã đẩy lui nền kinh tế, khiến Mỹ mất vị trí ngôi đầu, không còn hùng mạnh như trước. Hệ lụy nhãn tiền, mất mát này đã kéo cả châu Âu vào cuộc khủng hoảng tài chính với hiệu ứng lan xa làm rung chuyển cả thế giới tài chính trong năm 2009. Ngoài ra, nước Mỹ cũng hứng chịu mất mát không thể gì bù đắp nổi, gần 4.500 lính Mỹ bỏ xác nơi chiến trường và hơn 32.000 người mang thương tật suốt đời.

Nếu như 3 ngày trước đây, trong tuyên bố được coi là lời mào đầu cho bài diễn văn chính thức về việc rút quân, Tổng thống Mỹ Obama nhấn mạnh “cuộc chiến ở Iraq đang đi đến hồi kết và người dân nước này có quyền tự quyết định vận mệnh của dân tộc mình”. Nhưng liệu người dân Iraq sẽ tự quyết định ra sao nếu như đất nước này đã bị “sới” lên bằng sự thù địch và bom đạn của các cường quốc lớn.

Chỉ còn vài giờ nữa, Tổng thống Mỹ Obama sẽ đọc một bài diễn văn dài, sẽ được truyền hình trực tiếp trên các kênh truyền hình của Mỹ. Chắc chắn bài diễn văn này sẽ nói đến tầm quan trọng của thời điểm mà Mỹ chuyển đổi sứ mệnh tại Iraq cũng như chính sách của Mỹ với nước này. Nhưng dù có nói gì đi chăng nữa thì cũng khó có thể thay đổi được rằng, nước Mỹ đã “thất bại” tại Iraq - thất bại trong các kế hoạch trấn áp Al Qaeda, thất bại trong chiến lược xây dựng một nhà nước Iraq dân chủ và phát triển. Hơn thế, nước Mỹ vẫn còn tiếp tục phải gánh chịu những hội chứng chiến tranh Iraq mà hàng chục ngàn lính Mỹ đang mắc phải, trong một thời gian dài./.

Thu Hiền

Theo dấu chân Người xưa

blog: CÔN TRÙNG | 31 May, 2010 13:47

Theo dấu chân Người xưa (bài đăng trên TẠP CHÍ ĐỐI NGOẠI của Ban Đối ngoại Trung ương Đảng, số tháng 5 năm 2010)

Lê Thị Hiệu

Ở Paris đã lâu, nhưng năm nay, thấy không khi hừng hực kỷ niệm ngày Đại thắng 30/04 của nước nhà mà báo chí phương Tây đưa tin, tôi không khỏi cảm thấy bồi hồi nghĩ đến người Cha già dân tộc, đến những thăng trầm mà Người đã trải qua, tôi lặng lẽ cầm máy ảnh đi tìm lại những con đường mà trong cuộc đời tha hương của mình Người đã ghé qua Paris.

Thời kỳ đầu khi Người lưu lại Paris được tính chính thức từ mùa đông năm 1917 và ở đó đến cuối năm 1923. Tôi đã đi đến các địa danh nơi Người từng sống, những con phố dân dã, những căn hộ nhỏ, từ phố Marcadet đến ngôi nhà số 6 phố Gobelins thuộc quận V, rồi đến con phố nhỏ mang tên phố Du Marché des Patriarches cạnh đó. Tại đây, dưới căn hầm ngầm mà giờ đây đã trở thành một phòng thể thao dành cho trẻ em, là nơi Bác đã làm việc như một thợ rửa ảnh, rồi những trang đầu của tờ báo Le Paria, một tờ báo châm biếm đả kích chế độ thực dân Pháp cũng ra đời tại đây mà người chủ bút không ai khác là Nguyễn ái Quốc. Chuyện kể rằng Bác đã lấy tiền công rửa ảnh rất rẻ, nhưng có sao đâu, điều quan trọng là làm công việc này, Bác có nhiều thời gian để gặp gỡ giới chính trường. Tiếp đến tôi đến ngõ Compoint (Villa Compoint) nằm trên quận XVII. Sau một hồi vận lộn với cảnh tắc đường tại quảng trường Vichy, rồi đến Đại lộ Vichy, tôi rẽ vào con phố nhỏ Gui Moquet, bên tay trái tôi là Ngõ Compoint. Chỉ mới nhìn cái tên đó thôi, tôi đã cảm thấy bồi hồi, trong tôi dâng tràn cảm xúc. Trời hôm nay thật đẹp, xanh thẳm trong veo. Khu phố cụt ấy đầy cây trổ lá xanh mướt đầu xuân, những tia nắng chẻ nhỏ xuyên qua các đám lá. Vào đây, ta như lạc vào một thế giới khác, thật yên tĩnh. Xa những con lộ đông đúc ồn ào náo nhiệt !

Ngõ nhỏ Compoint hiên nay.
Thế rồi tôi đến chính ngôi nhà số 9bis.

Tác giả bài viết trước tấm bảng đồng ghi rõ khoảng thời gian Bác đã từng sống trong ngôi nhà này.
Mắt tôi đập ngay vào một tấm bảng đồng gắn trên tường ghi rõ : Nơi đây Hồ Chí Minh đã từng sống và làm việc vì Độc lập tự do của dân tộc Việt nam và các dân tộc thuộc địa khác dưới cái tên Nguyễn Ái Quốc từ năm 1917 đến 1923. Mắt tôi ngấn lệ ! Đang loay hoay, quay mặt ra phố để giấu đi cơn xúc động mãnh liệt đang trào dâng trong mình, thì cửa nhà bật mở, một người đàn ông Pháp đứng tuổi bước ra, nhìn tôi với ánh mắt cởi mở. Cố nén cơn xúc động, tôi hỏi « Xin chào ! Ông sống ở đây lâu chưa ? » Chắc đã gặp cảnh người Việt đến trước ngõ nhà mình như vậy, ông mỉm cười, đáp : « Cũng đã hơn hai mươi năm ! » « Ông thông hiểu khu phố này chứ, và lịch sử ngôi nhà ông đang ở đây ? » « Có, tôi biết khá nhiều !... » Thế là tôi giới thiệu ngay mình là người Việt, đang lần theo dấu chân Người xưa để tìm hiểu thêm về một đoạn đời của Người đã từng sống ở đây. Ông mời tôi lên nhà ! Ông gọi vợ và giới thiệu tôi rất niềm nở : « Mình có khách này ! Bà đây muốn tìm hiểu về nơi Hồ Chí Minh đã từng sống ! » Sau một hồi nói chuyện thân mật, tôi được biết ông bà tên là Marie-Jo và Jean Sibuet. Bà thật hiếu khách. Mở cửa thông ra ban công để tôi có dịp quan sát khắp khu nhà. Bà kể rằng hầu như tất cả những ngôi nhà trong khu phố này đều đã bị đập phá đi để xây dựng lại từ cách đây mấy chục năm. Cả khu nhà cao tầng này trước đây là ba căn nhà nhỏ, một là cửa hàng bán than đốt cho tầng lớp dân nghèo, một nhà là quán cà phê bar với tên gọi Bougnat, nơi ta có thể gọi một món ăn dân dã mà chẳng tốn bao tiền. Và họ có vài phòng để cho sinh viên, hay người làm công ít tiền thuê, và Bác Hồ của chúng ta đã ở trong một phòng ngôi nhà ấy. Từ ban công nhìn xuống, vẫn còn một khu vườn nhỏ phía sau. Và một ngôi nhà nhỏ, thấp, lọt thỏm giữa khu nhà cao tầng, vẫn còn mang trọn kiến trúc từ thời trước, bà nói với tôi đó chính là ngôi nhà mà bậc thầy văn học Zola đã từng sống, và ông đã miêu tả nó rất chi tiết trong một tác phẩm của mình. Bà còn kể rằng khi ba ngôi nhà nhỏ bị đập đi để xây lại, nhà thầu khóan đã phải cam kết cho gắn tấm bảng đồng lên bức tường kia. Tấm bảng đồng có gắn tên Hồ Chí Minh. Rồi tấm bảng ấy đã bị đánh cắp, tấm biển hiện giờ được mang về từ thành phố Montreuil, một nơi mà Bác cũng đã để lại ở đó rất nhiều kỷ niệm ! Bà còn kể, ông bà đã đến Việt nam từ mười năm trước, cùng chồng và các con, tất thảy là bảy người, và rất xúc động khi viếng thăm lăng Bác tại Hà nội. Bà nói sẽ còn quay lại đó nữa.

Ông bà Marie Jo và Jean Sibuet.

Ngôi nhà được cho là bậc thầy của nền Văn học Pháp, Zola, đã từng sống.

Dời ngõ nhỏ Compoint, tôi ra công viên Monceau, cách đó không xa lắm, cũng nằm trên quận XVII. Đây là một khu vườn không rộng như Luxembourg nhưng cổ kính, với những hàng cây cổ thụ hai người ôm không xuể. Vườn đầy hoa rực rỡ dưới ánh nắng. Các bức tượng rêu phong thách đố mưa nắng, khách ra vào viếng thăm đông như trảy hội. Vô số các hàng ghế băng đều đã có người ngồi. Lặng lẽ, tôi ngắm nhìn những hàng cây cổ thụ, trong đầu hình dung Bác mỗi chiều sau giờ làm việc nhọc nhằn thường ra chốn này thư giãn : Bác đã đứng dưới cây nào đây ? đứng ngắm bức tượng của Victor Hugo, hay một ông thần nào đó trong truyền thuyết cổ Hy lạp để mơ về một ngày độc lập của nước mình, dân chúng thoát khỏi lầm than, xiềng xích..., chiếc ghế nào bác đã ngồi để nghiền ngẫm những tác phẩm của Zola, của France, của Dicken, Shakespeare, Hugo hay Romain Rolland, hay những bài báo về chính trường Pháp, về giai cấp vô sản thế giới... Và đây cùng là nơi mà nhân chuyến viếng thăm nước Pháp năm 1946, có những ngày lưu trú tại khu này, Bác đã được bà con kiều bào đón tiếp nồng nhiệt. Sáng sáng bác dậy từ buổi sớm tinh mơ, chạy tập thể dục trong vườn này, đến lúc về, dùng trà, cà phê xong rồi mà các anh em bà con mới thức dậy.

Công viên Monceau. Chiếc ghế nào Bác đã từng ngồi...!

Tôi lại dời khu công viên yêu kiều ấy để đến khách sạn Royal Monceau, nằm trên đại lộ Hoche, thuộc quân XIII. Cả khu nhà sang trọng đang vào thời kỳ sửa sang, giàn giáo bắc đầy ngổn ngang. Tôi bị những người cai quản công trường cấm vào, nhưng sau khi nghe tôi giải thích là chỉ muốn vào xem khu tiền sảnh thế nào thôi. Mặc dù những cây cọc xếp lộn xộn đây đó, nhưng tôi vẫn nhận ra cả một khu mênh mông. Chính nơi đây mà, vào ngày 25 tháng sáu năm 1946, Hồ Chí Minh, trưởng đoàn cán bộ cao cấp của nước Việt Nam non trẻ sang Pháp để đàm phán hòa bình đã có một cuộc họp báo chính thức, và hôm đó Bác đã tặng một bông hồng cho tất cả những người phụ nữ có mặt tại đó. Phóng viên tờ báo Le Monde của Pháp đã đưa tin : Bác là « một con người dễ mến và kín đáo, có phong thái như một mandarin hiền từ ». Ngày 13 tháng bảy cùng năm đó, cũng nhân một cuộc họp báo Bác Hồ đã tuyên bố : « Tôi đã luôn luôn sống lén lút. Và tôi đã chỉ ra khỏi bóng tối vào ngày 20 tháng tám năm 1945 « Thế ông đã bị vào tù chưa ? » « Ô, có chứ, khắp nơi, mỗi nơi một ít. - Có lâu không ? - Trong tù thì bao giờ cũng lâu... »

Phố nhỏ Du Marché des Partriarches

Dời khách sạn sang trọng, tôi cho xe chạy vòng quanh Khải Hoàn Môn rồi chạy xuống dọc đại lộ Champs Élysée. Cũng ngày 13 tháng bảy năm ấy, Chủ tịch nước Việt nam Dân chủ Cộng hòa đã đến đây đặt một vòng hoa bên tượng đài các liệt sĩ vô danh. Ngày hôm sau 14 tháng bảy, Bác đã có mặt trên khán đài chính thức tham dự cuộc diễu binh tuần hành mừng ngày quốc khánh Pháp. Tôi đến Montreuil, một thành phố xanh mát nằm cạnh Paris. Nơi đây, hình bóng đất nước Việt nam và Bác hiện lên rõ rệt, ta có thể thấy cả những khóm chuối, khóm trúc, vườn cây ổi, cây na... Có nhà bảo tàng lịch sử sống (Musée de l'histoire vivante), nơi luôn trưng bày những hình ảnh về lịch sử Việt nam trong thời bị thực dân đô hộ. Rồi tôi cũng đã đến thành phố Fontainebleau, một thành phố khá xa Paris, nơi dự kiến diễn ra cuộc Hội nghị đàm phán Hòa bình năm 1946 ấy. Thành phố tuyệt vời với lâu đài Hoàng gia cổ kính thâm nghiêm, nền kiến trúc với phong cách La mã và lấy khuôn mẫu từ thành phố Florence của Italia. Những bức tranh tường thật hoàn mỹ, những hình trạm, điêu khắc gần như có một không hai trên thế giới. Khu công viên rộng lớn có hồ nước trong xanh, yên tĩnh.

Ảnh chụp mặt tiền của lâu đài Hoàng gia Fontainebleau.

Năm 1919, Bác đã cùng chiến đấu với các nhà lãnh đạo Công đoàn đổi mới và theo lời khuyên của Paul Vaillant-Couturier, Người cho xuất bản trong tờ L'Humanité, các bài như « Kỷ niệm của một người viễn xứ » và vở kịch « Con rồng tre ». Người cũng hợp tác với tờ Populaire và trở thành người bạn thiết của Jean Longuet, cháu nội của Karl Marx. Tôi đến Versailles, nơi mà nhân danh người đại diện của « Nhóm đồng bào yêu nước Việt nam tại Pháp », Người đã tham gia một cuộc họp báo, giới thiệu cuốn sách gồm tám điểm, đòi nhà cầm quyền Pháp và những quốc gia tham dự khác phải công nhận những quyền cơ bản của dân tộc Việt nam.

Tôi đến viếng thăm thành Tours, nơi mà ngày 26 tháng 12 năm 1920 Bác đã tham gia Hội nghị quốc tế Cộng sản đảng. Tại đây, Bác đã tranh luận rất nhiều nhưng chủ yếu vẫn trên tinh thần đòi quyền cho các dân tộc bị áp bức, nhất là Đông dương thời đó. Cũng từ Hội nghị này, cùng với một nhóm cựu thành viên đảng Xã hội Pháp, trong đó có Duclos, Vaillant-Couturier, Marty... Người thành lập đảng Cộng sản Pháp. Như vậy Nguyễn ái Quốc là chiến sĩ đảng Cộng sản Việt nam đầu tiên.

Còn nhiều nơi khác, nơi mà Người đã từng sống, từng ghé qua, nhưng tôi chưa đến được, thầm dặn lòng sẽ cố gắng đến thăm như những thành phố miền tây nam nước Pháp, như Lourde, như Biarritz mà vào năm 1946 ấy, do các nhà cầm quyền Pháp đã có chủ ý không hợp tác với đoàn cán bộ cao cấp của Việt Nam, đã liền ra lệnh cho phi cơ đến đó chứ không phải đến thẳng Paris như dự định. Bác đã tận dụng dịp này để thăm viếng bà con Việt kiều nơi đây và đi thăm thú thành phố biển quay ra Đại tây dương hùng vĩ này và thành phố Lourde huyền thoại. Hay còn cả ngôi nhà của người bạn lớn của Bác là Raymond Aubrac, nằm ở vùng nông thôn ngoại ô không xa Paris, nơi Bác đã đề nghị được đến ở vào giữa tháng tám cho đến tận lúc trở về nước vào ngày 15 tháng chín năm 1946, để tránh xa khỏi những cảnh ồn ào rắc rối của chính trường và đô hội, chỉ vào Paris khi có công việc chính thức. Bác được miêu tả là thường dậy từ buổi bình minh, ngồi thỏa mái trên thềm đá, theo cách của người Việt nam và đọc báo chí xuất bản từ Paris, Người đọc rất nhiều, và ngồi đọc như vậy cả nhiều giờ liền không nghỉ. Hay cả một quán ăn Việt nam nằm gần tòa nhà Mutualité mà Bác thường viếng thăm và có một thời, người ta gọi đó là quán cụ Hồ.

Tôi cũng muốn thăm lại thành phố Toulon, nơi người đã đến để lên con tàu hộ tống Dumont d'Urville trở về nước vào tháng chín năm 1946, trong sự trầm tư vì đã rong ruổi khắp nơi trên đất Pháp trong gần ba tháng trời, đấu tình đấu lý hết lời với các nhà cầm quyền Pháp mà vẫn không đạt được thành công như ý nguyện.

Năm tháng qua đi, mọi thứ đã đổi thay, những nơi Bác ở, những con đường Bác qua giờ đã thay hình đổi dạng, nhưng khi đến đó, tôi cảm thấy hình như Người vẫn hiện diện đâu đây, quanh tôi, dõi ánh mắt đôi khi vui vẻ, nhiều lúc đăm chiêu lên sự phát triển của một đất nước, một dân tộc mà Người đã dành trọn cả đời mình để phục vụ.

Hiệu Constant

Paris 06/05/2010

(Tài liệu tham khảo Hồ Chí Minh - Jean Lacouture, NXB Seuil năm 1974

Tạp chí Planète Action : số 15, tháng ba năm 1970)

Tướng Giáp trong dư luận Pháp

Đặng Tiến

Viết cho BBC từ Orleans, Pháp

Tướng Giáp và chủ tịch Hồ Chí Minh chuẩn bị chiến dịch 1950. Ảnh: AFP/Getty

Hình ảnh tướng Giáp xuất hiện lần đầu trên sách báo phương Tây có lẽ là tấm ảnh chụp chung với tướng Leclerc, khi hai vị lãnh đạo quân đội cùng đi duyệt binh tại Hà Nội ngày 22 tháng 3-1946, trước những đơn vị Pháp vừa mới trở lại, và Việt Nam vừa mới thành lập.

Võ Nguyên Giáp thời ấy chưa có quân hàm, mặc thường phục, đội mũ phớt cố hữu, và Leclerc chào quốc kỳ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, lá cờ cũng mới được chính thức công bố trước đó.
Jean Sainteny, Đặc ủy Cộng Hòa Pháp tại Bắc Bộ, có mặt hàng đầu bức hình, kể lại: "Cuộc duyệt binh có sự tham dự" của tiểu đoàn Việt Nam đầu tiên, gồm hầu hết là cựu binh sĩ khố đỏ, hàng ngũ chỉnh tề. Võ Nguyên Giáp, bộ trưởng quốc phòng, đi cạnh Leclerc (…) ; quốc thiều Việt Pháp đã trổi lên và quan khách đứng nghiêm trước đài tử sĩ Việt Pháp. Giáp nghiêm nghị và tươi cười, mũ phớt chụp xuống tận tai, chào với nắm tay ».
Cuốn Lịch sử một hòa đàm dang dở của tác giả Jean Sainteny, xuất bản năm 1953, tóm tắt một bi kịch lịch sử kéo dài 30 năm. Cuối sách có phụ lục tiểu sử tướng Giáp (đến năm 1948) « người nhỏ thó nhưng rắn rỏi, Võ Nguyên Giáp kết hợp óc thông minh xuất chúng với ý chí sắt đá và cá tính can trường ».
Sainteny là chính khách uy tín, đã trở lại Hà Nội làm Tổng đại diện cho Pháp, 1954-1958, và sau đó tới năm 1966 là Đặc phái viên của Tổng thống De Gaulle tại Miền Bắc.
Trong hình, bên cạnh Sainteny là tướng Salan, thời ấy là thiếu tướng Tư lệnh quân lực Pháp tại Bắc Bộ, có nói thêm: "tiểu đoàn Việt minh có lúc ngừng bước, dập nhịp để hát vang một đoạn ca giải phóng, rất gây ấn tượng", như theo cuốn Mémoire (Hồi ức) của tướng Raoul Salan, xuất bản năm 1971.
Tướng Salan lăn lộn trên chiến trường Đông Dương từ 1924, cấp bậc trung úy; trong Hồi Ức I (viết đến thời kỳ năm 1946), ông nói nhiều đến những cố gắng thương thảo giữa hai bên Việt Pháp vào năm 1946 với nhiều cảm tình và kỷ niệm tốt đẹp với tướng Giáp.

Một ví dụ là chuyện đang hội họp căng thẳng thì cận vệ vào báo tin vợ ông sinh con gái; tướng Giáp chúc mừng và mấy hôm sau gửi tặng vợ ông một bức bình phong sơn mài rất đẹp tả cảnh nông thôn miền Bắc. Chuyện nhỏ thôi, nhưng ngày nay đọc lại vẫn cảm động.
Hồi Ức II (1946-1954) kể lại chi li cuộc chiến tranh Việt Pháp, khách đối tác trở thành địch thủ, khi thắng khi thua, nhưng lời lẽ lúc nào cũng tao nhã. Khi Salan qua đời, 1985, tướng Giáp có gửi người viếng tang và phân ưu.
Khách mã thượng một thời
Gần đây hơn, tướng Marcel Bigeard đã tham dự mặt trận Điện Biên Phủ ở cấp tá, trong hổi ký Một mảnh vinh quang, viết 1973, nhắc lại trận Trung Lào đầu 1954, một tướng lãnh Pháp đã reo mừng: "cho Việt Minh đo ván".
"Giáp từ ấy đã tồn tại hai mươi lăm năm, đã thua điểm đôi khi, thậm chí đo ván, nhưng ông luôn luôn rút ra bài học, giành lại ưu thế để đến chung cuộc trở thành một tướng lãnh không ai bì kịp, sau khi đã canh tân, đã chỉ huy trong một phần tư thế kỷ cuộc chiến với người Pháp, người Mỹ. Xin ngả mũ chào ông, ông Giáp", theo tác giả Marcel Bigeard trong cuốn Pour une parcelle de gloire, xuất bản tại Paris năm 1975.
Giáp, từ lâu người Pháp vẫn có thói quen gọi tên ông như vậy, lý do chính là dễ phát âm, dễ nhớ, dễ viết, hơn nữa, họ dùng tên này khi vị đại tướng chưa có quân hàm, như trong sách Sainteny, Salan. Cũng có người gọi xách mé, về sau, khi quân Việt Nam, đêm 19-12-1946, tổng công kích vào người Pháp.

Dần dần tên Giáp thành cách gọi thông dụng của sách báo phương Tây, kể cả dưới ngòi bút những tướng lãnh, hay sử gia kinh viện. Có khi tên Giáp đồng nghĩa với Việt Minh; thậm chí với Việt Nam.

Đặng Tiến

Dần dần tên Giáp thành cách gọi thông dụng của sách báo phương Tây, kể cả dưới ngòi bút những tướng lãnh, hay sử gia kinh viện. Có khi tên Giáp đồng nghĩa với Việt Minh; thậm chí với Việt Nam.
Sử gia người Pháp, Georges Boudarel, có nhiều kiến thức về Việt Nam, đã từng tham dự chiến cuộc Việt Pháp về phía Việt Minh, có một tác phẩm, tựa đề vỏn vẹn một chữ: Giáp, chiếm trọn bìa sách, trên nền hình vị tướng, xuất bản năm 1977 tại Paris.
Người đánh giá tướng Giáp dè dặt nhất có lẽ là Bernard Fall, sử gia Pháp lai Mỹ, giáo sư Đại Học Howard, tử thương năm 1967 tại mặt trận Quảng Trị, chuyên gia hàng đầu về chiến tranh Việt Nam từ 1953 với cuốn « Đại lộ buồn thiu » (1961) và nhiều tác phẩm khác.
Theo Bernard Fall, tướng Giáp không phải là người sáng tạo ra thuyết chiến tranh nhân dân như nhiều người thường nói; tác giả của nó là Trường Chinh, với cuốn sách mỏng Kháng chiến nhất định thắng lợi (1947), lấy lại ý của Mao Trạch Đông từ Trường kỳ kháng chiến, với ba giai đoạn đưa đến tổng tấn công.
Sách của tướng Võ Nguyên Giáp (1951 và 1952), chỉ phát triển những tư tưởng sẵn có. Theo Fall: "sự đóng góp sáng giá nhất của Giáp trong chiến tranh cách mạng có lẽ là đã nhận định được thế yếu của những chế độ dân chủ khi phải đương đầu với một chiến cuộc vô hạn định. Trong chế độ dân chủ, dân chúng sẽ đòi hỏi chính quyền phải chấm dứt 'cuộc đổ máu vô ích', quốc hội sẽ chất vấn (…) Điều này đúng với 1967 cũng như đã đúng với 1951" (trích dẫn từ Les deux Vietnam, Bernard Fall, xuất bản năm 1967 tại Paris.
"Giáp đã phạm sai lầm lớn lao khi ngỡ là người Pháp đã chín muồi cho giai đoạn thứ ba (tổng tấn công) từ mùa xuân 1951), và đã tổn phí một phần lớn của ba sư đoàn mới thành lập", chống lại quân chính quy của tướng De Lattre, trong hai chiến dịch Hoàng hoa Thám, vẫn theo Bernard Fall.
Những dè dặt của Bernard Fall nhắc nhở chúng ta chừng mực trong việc xưng tụng tài ba của vị "tướng quân huyền thoại" được tác giả người Anh, Ducan Towon, xếp vào số 21 danh tướng thế giới qua 25 thế kỷ. Bách khoa Toàn thư Anh, 1985, tập 10, ghi tên hai danh tướng Việt Nam: Trần Hưng Đạo và Võ Nguyên Giáp.
Người Việt Nam kính trọng Đại Tướng, không những vì tài thao lược và những chiến công mà còn vì nhiều lý do khác, tâm cảm hướng về một lãnh tụ bình dị, ngay thẳng, tiến bộ, luôn luôn tận tụy với đất nước, suốt cuộc đời sẽ còn dài hơn thế kỷ.

Nga: Những dự án tốt không dành cho Trung Quốc

ảnh minh họa

Các quan chức của Nga cho hay, mặc dù quy mô kinh tế thương mại giữa Nga với Trung Quốc đang nhanh chóng khôi phục lại mức trước khủng hoảng, nhưng những dự án đầu tư tốt trong lĩnh vực năng lượng Nga thường không dành cho Trung Quốc.

Thương mại Nga – Trung vượt ngoài dự đoán

Đại diện thương mại Nga tại Trung Quốc – ông Sergey Tsyplakov hôm thứ Ba (3/8) tại Bắc Kinh cho biết, nửa đầu năm nay, kim ngạch thương mại của Nga với Trung Quốc tăng 51,6% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 25,7 tỷ USD. Tăng trưởng kim ngạch thương mại song phương vượt ngoài dự đoán. Đặc biệt là biên độ tăng trưởng kim ngạch hàng hóa nhập khẩu của Nga từ Trung Quốc gây kinh ngạc, mức tăng trong tháng 5 đạt 91%, tháng 6 đạt 84%.

Cũng theo ông Tsyplakov, kinh tế thương mại của hai nước tăng nhanh là do xuất phát điểm thấp hơn. Chịu ảnh hưởng bởi khủng hoảng tài chính toàn cầu, kim ngạch thương mại của Nga trong năm 2009 với Trung Quốc giảm 32% so với năm trước nữa, chỉ đạt 33,8 tỷ USD. Nhưng ông Tsyplakov thừa nhận rằng, thương mại song phương sau khi trải qua một lần suy giảm, đang nhanh chóng phục hồi nhanh chóng.

Trung Quốc bị kỳ thị tại Nga?

Một giáo sự của trường Đại học Moscow, hiện đang là một thành viên của Ủy ban chuyên gia phát triển các khu vực Nga cho rằng, trong mối quan hệ kinh tế thương mại Nga – Trung, đặc biệt là trong hợp tác đầu tư, xuất phát điểm của hai nước không giống nhau.

Theo phân tích của vị chuyên gia này: “Trong thương mại song phương, đặc biệt là trong hợp tác đầu tư, thứ mà Trung Quốc thực sự cần là nguyên liệu. Nhưng phía Nga lại không muốn bán nguyên liệu thô cho Trung Quốc. Một số dự án mà Nga thu hút Trung Quốc đầu tư thường không thuận tiện về mặt giao thông, chủ yếu tại những vùng rất xa xôi. Còn những dự án nguyên liệu thô khác thu hút Trung Quốc đầu tư lại có quy mô rất nhỏ, chất lượng nguyên liệu thô cũng không tốt. Sở dĩ thu hút Trung Quốc đến đầu tư thường là khi ngân sách tài chính Nga đã hết hoặc giới kinh doanh Nga không có hứng thú để đầu tư vào những dự án này”.

Những dự án tốt không dành cho Trung Quốc

Mấy năm trước, Nga thường bất mãn và than phiền rằng, mặc dù kim ngạch thương mại hai nước Nga - Trung tăng trưởng nhanh chóng, nhưng quy mô thâm hụt thương mại của Nga sang Trung Quốc lại càng ngày càng lớn. Ngoài chuyện nguyên liệu thô, các mặt hàng khác của Nga cũng không có sức cạnh tranh tại thị trường Trung Quốc.

Chỉ khi Nga cần vốn, Nga mới có thể nới lỏng những hạn chế để cho Trung Quốc đầu tư vốn hoặc có thể mở rộng nhiều lĩnh vực hơn để Trung Quốc đến đầu tư, nếu không, thị trường Nga vẫn không có sự hấp dẫn đối với vốn Trung Quốc và sự hợp tác đầu tư của hai nước vẫn ở mức rất thấp.

“Chỉ khi ngân sách tài chính Nga cạn kiệt, tình hình mới có thể được thay đổi. Trước đó, những dự án đầu tư tốt đặc biệt là dự án đầu tư vào nguyên liệu thô đêu không thể dành cho Trung Quốc”.

Gửi vào 03/08/10 21:09

Kinh tế Nhật bấp bênh trên ngôi vị thứ hai thế giới

Trong báo cáo gần đây, chính phủ Nhật thừa nhận nguy cơ bị Trung Quốc soán ngôi vị nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới nếu đối thủ này đạt mức tăng trưởng GDP danh nghĩa 10,5% trong năm nay.

ảnh minh họa

Tuy nhiên Nhật cũng cho rằng để có thể chạm tới vị thế nền kinh tế thứ hai thế giới thì Trung Quốc cần phấn đấu nhiều về GDP bình quân đầu người.

GDP danh nghĩa của Nhật trong quý 2 đạt mức 1.286 nghìn tỷ đôla, trong khi đó Trung Quốc đạt mức cao hơn, 1.335 nghìn tỷ đôla. Nhưng nếu tính bình quân đầu người thì Trung Quốc vẫn thua xa Nhật và hiện xếp hạng thứ 99 trên thế giới. Báo cáo của IMF cho thấy GDP bình quân đầu người trong năm 2009 của Trung Quốc chỉ vào 3.566 đôla, thấp hơn so với mức 39.573 đôla của Nhật Bản.

GDP bình quân đầu người là một trong những chỉ báo quan trọng để đánh giá một nền kinh tế đã phát triển hay đang phát triển. Với GDP bình quân đầu người hiện duy trì dưới 5.000 đôla, thì Trung Quốc vẫn bị coi là một nước có thu nhập bình quân đầu người dưới trung bình.

Để vượt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân đầu người trên mức 5.000 đôla, mà vẫn đảm bảo không gây ra tình trạng bong bóng nền kinh tế, Trung Quốc cần học tập Hàn Quốc và Singapore, là hai quốc gia thành công với nỗ lực tăng GDP bình quân đầu người từ 5.000 đôla lên 20.000 đôla trong 20 năm qua. Hơn nữa, đất nước tỷ dân còn cần tránh đi vào vết xe đổ của Brazil và Argentina, cũng như Nhật Bản, là ba nền kinh tế thất bại trong quá trình tăng GDP bình quân đầu người và gây mất cân bằng tăng trưởng kinh tế.

So sánh GDP giữa Nhật và Trung Quốc trên cơ sở tham chiếu GDP Mỹ. Dự báo của Economist Intelligence Unit cho thấy năm nay, GDP của Trung Quốc sẽ chiếm 38% GDP Mỹ, trong khi tỷ lệ của Nhật chỉ là 34%.

Trung Quốc hiện có lợi thế hơn so với Nhật về dân số, nguồn tài nguyên dồi dào, tốc độ tăng trưởng nhanh và chính sách linh hoạt. Dân số Trung Quốc hiện cao gấp 6-7 lần Nhật, trong khi đó tỷ lệ tăng trưởng được kỳ vọng sẽ đạt mức trung bình 7% trong vòng 10 năm tới so với mức 2% của Nhật. Những điều này cho thấy Trung Quốc là thị trường đầy tiềm năng phát triển.

1. Nợ công của Nhật đến hồi báo động 2. Thảm họa của kinh tế Nhật 3. Nhật Bản tăng trưởng èo uột

Tờ China Daily dẫn nhận định của chuyên gia cấp cao phụ trách mảng nghiên cứu thị trường Chi Hung Kwan từ Nomura Institute of Capital nhận định “cách đây 20 năm, GDP của Trung Quốc chỉ vào khoảng một phần tám so với Nhật, nhưng năm nay thì đã vượt Nhật. Trung Quốc sẽ sớm vượt Mỹ dù tăng trưởng hiện chỉ chiếm khoảng một phần so với Mỹ”.

Sau thời gian dài phấn đấu trở thành trung tâm tài chính và sản xuất toàn cầu kể từ Thế chiến thứ 2, Nhật Bản đã vượt Đông Đức trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sau Mỹ kể từ năm 1968. Cùng với đà tăng trưởng kinh tế thần tốc, sự phát triển mạnh mẽ của thị trường bất động sản vào những năm 1980 và cú sốc từ vỡ bong bóng bất động sản vào 1991, nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới đã trượt dài trong chuỗi ngày tăng trưởng ì ạch và buộc phải đi vay nợ cả trong nước và nước ngoài. Tỷ lệ nợ công trên GDP của Nhật hiện chạm mức 200%, cao gấp 10 lần so với mức 20% của Trung Quốc.

Nhiều chuyên gia kinh tế nghi ngại ngôi vị nền kinh tế lớn thứ hai thế giới của Nhật có thể sẽ sớm bị thay thế nếu như Trung Quốc thành công với nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng GDP bình quân đầu người và Nhật chưa tìm được biện pháp cân đối chi tiêu, tăng nguồn thu ngân sách và kích thích tăng trưởng GDP thực tế để giảm tỷ lệ nợ công trên GDP. Tăng trưởng GDP của Nhật trong quý 2 chỉ đạt 0,4% so với mức 4,4% trong quý đầu năm, trong khi đó xuất khẩu – một trong những nhân tố chính hỗ trợ tăng trưởng kinh tế Nhật lại đang bị đe dọa do đồng yên tăng giá mạnh.

Tờ Wall Street Journal dẫn nhận định của Bộ trưởng Tài chính Nhật ông Yoshihiko Noda rằng chính phủ Nhật hiện đang xem xét nghiêm túc việc giới hạn chi tiêu từ nguồn thu thuế nhằm thúc đẩy mở rộng tăng trưởng kinh tế. Ông nói “nếu chúng tôi thu thuế nhiều, chúng tôi có thể làm được nhiều thứ nhưng lúc này việc tăng nguồn thu từ thuế có thể chưa phù hợp”.

Gửi vào 28/08/10 16:04