'Thỏa thuận Việt-Trung làm dịu tình hình'

bbc.co.uk

Cập nhật: 11:48 GMT - thứ sáu, 28 tháng 10, 2011

Đã có nhiều chỉ trích về thỏa thuận nguyên tắc giải quyết tranh chấp biển Việt-Trung

Đáp lại chỉ trích, Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh nói thỏa thuận về nguyên tắc giải quyết bất đồng trên biển mới đạt được đã giúp giải tỏa căng thẳng Việt-Trung.

Lãnh đạo Việt Nam và Trung Quốc đã ký bản thỏa thuận bao gồm sáu nguyên tắc nói trên vào hôm 11/10, nhân chuyến thăm Bắc Kinh của Tổng Bí thư Đảng CSVN Nguyễn Phú Trọng.

Tuy nhiên thỏa thuận này sau đó đã bị nhiều ý kiến, kể cả trong và ngoài nước, chỉ trích là 'mắc bẫy song phương của Trung Quốc'.
Ông Nguyễn Chí Vịnh, người giữ chức thứ trưởng Bộ Quốc phòng, trong bài phỏng vấn mới trên báo Tuổi Trẻ hôm 28/10 đã lên tiếng ca ngợi việc ký kết thỏa thuận này.
“Có thể thấy ngay là nó đã làm dịu đi tình hình,” ông nói.
Ông cho rằng bản Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển là ‘một thành công lớn’, nhất là đứng trên quan điểm của giới quân sự Việt Nam.
“Chúng ta đã khẳng định với nhau một con đường mà hai bên [Việt Nam và Trung Quốc] đều hưởng ứng,” ông nói, “Đó là xử lý vấn đề bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế.”
“Chúng ta không nên nhìn ở tiểu tiết mà nhìn vào những vấn đề đại cục… đã đạt được.”
Khẳng định của Tướng Vịnh về việc hai nước cam kết tìm giải pháp hòa bình cho tranh chấp diễn ra trong bối cảnh tờ Hoàn cầu thời báo, một ấn bản của cơ quan ngôn luận của Đảng cộng sản Trung Quốc là Nhân Dân nhật báo, vừa lên tiếng đe dọa Việt Nam ‘chuẩn bị nghe tiếng đại bác’ nếu còn tiếp tục đối chọi Trung Quốc.
Tướng Vịnh nói ông không ‘đánh giá nghiêm trọng lắm’ những phát biểu như thế vì đó không mang tính chất chính thống
“Với một đất nước to lớn và dân số đông như Trung Quốc thì ý kiến khác nhau là bình thường,” ông nói, nhấn mạnh rằng quan điểm chính thống đã được thể hiện trong bản tuyên bố chung giữa lãnh đạo hai nước.
“Tôi tin rằng những ý kiến mang tính chất gây hấn trên một số phương tiện truyền thông như vậy sẽ ít dần đi, trước hết bằng biện pháp của hai đảng, hai nhà nước,” ông nói thêm.
“Hai bên phải thực hiện nghiêm cam kết không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực,” ông Nguyễn Chí Vịnh nói.

"Những vấn đề giữa Việt Nam và Trung Quốc thì rõ ràng phải giải quyết với Trung Quốc. Chúng ta không thể và cũng không cần nhờ ai giải quyết."

Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh

“Chúng ta cần thực hiện rất gương mẫu và nghiêm chỉnh thỏa thuận này và chúng ta cũng yêu cầu Trung Quốc như vậy,” ông nói thêm.
Trong bài phỏng vấn với báo Tuổi Trẻ, ông nói hai điểm mấu chốt mà theo ông luôn phải được tính tới trong việc quá trình tìm giải pháp để xử lý các vấn đề trên biển là "dựa vào luật pháp quốc tế và được hai bên cùng chấp nhận".
"Nếu chỉ có luật pháp quốc tế, nhưng một bên không chấp nhận thì cũng không được, ngược lại chúng ta tự thỏa thuận với nhau cũng không được mà phải tôn trọng và tuân thủ luật pháp quốc tế."
Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của sự tin cậy giữa các bên: “Chúng ta đương nhiên phải bảo vệ lợi ích chính đáng của đất nước mình nhưng cũng phải nhìn nhận lợi ích của các nước khác thì mới tạo ra độ tin cậy lẫn nhau.”

Không cần nhờ ai

Đối với một điểm chính trong thỏa thuận Việt-Trung mà nhiều người chỉ trích, Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh khẳng định một lần nữa là ‘Việt Nam không có chủ trương quốc tế hóa những vấn đề giữa Việt Nam và Trung Quốc’ và bảo vệ chủ trương đàm phán song phương của Việt Nam với Trung Quốc.
Đây là một điểm mà những người chỉ trích cho rằng bất lợi đối với Việt Nam vì đặt Việt Nam vào thế yếu trong đàm phán với Trung Quốc.

Trung tướng Vịnh đã tham gia nhiều cuộc tiếp xúc với các cường quốc để bàn về Biển Đông

“Những vấn đề giữa Việt Nam và Trung Quốc thì rõ ràng phải giải quyết với Trung Quốc,” ông nói, nhấn mạnh rằng Việt Nam ‘không thể’ và ‘không cần’ nhờ ai giải quyết.
Tuy nhiên ông cũng nói thêm là ‘những vấn đề của nhiều hơn hai nước’ thì ‘phải giải quyết đa phương’.
Mặc dù đàm phán song phương với Trung Quốc, nhưng đối với tuyên bố của một số bên thứ ba như Hoa Kỳ, Ấn Độ rằng họ có lợi ích quốc gia ở Biển Đông thì Tướng Vịnh nói Việt Nam ‘tôn trọng’.
Để cân bằng trong quan hệ với các nước này, ông cho biết Việt Nam dựa trên nguyên tắc độc lập, tự chủ để ‘không lệ thuộc vào bất cứ nước nào’ và ‘quan hệ của ta với nước nào đó không phương hại đến lợi ích của nước thứ ba’.
Trước đó, trong đối thoại chiến lược quốc phòng an ninh lần thứ hai giữa hai nước ở Bắc Kinh hồi tháng Tám mà Thứ trưởng Vịnh đồng chủ trì với người đồng cấp Trung Quốc Mã Hiểu Thiên, tướng Vịnh đã cam kết với phía Trung Quốc rằng ‘Việt Nam sẽ không bao giờ dựa vào bất kỳ một nước nào để chống Trung Quốc’.
Tướng Vịnh cũng cho biết trong cuộc gặp mới đây của ông với Bộ trưởng quốc phòng Hoa Kỳ Leon Panetta tại Indonesia bên lề Hội nghị bộ trưởng quốc phòng các nước ASEAN hẹp, ông Panetta cũng ‘đánh giá rất cao thỏa thuận đạt được giữa Việt Nam và Trung Quốc’, đặc biệt là những nội dung về ‘tuân thủ luật pháp quốc tế’.
Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh, với tư cách là thứ trưởng Bộ Quốc phòng, đã có mặt trong nhiều cuộc tiếp xúc giữa lãnh đạo Việt Nam với lãnh đạo các cường quốc cũng như tháp tùng các chuyến thăm chính thức của nguyên thủ và thủ tướng đến các nước này; đồng thời tham gia sâu vào việc giải quyết các vấn đề trên Biển Đông.